Aflevering Kopcast Kunst&Zorg Aflevering 6: Casper Op Bezoek In Outsider Art Galerie Bij Madelon Van Riel Van Cordaan

In deze podcast KopCast "Kunst&Zorg" ga ik, Casper van Koppenhagen, arts en podcastmaker, op zoek naar de relaties tussen kunst en zorg.  Waarom? De zorg moet in transitie, we zullen echt fundamenteel anders naar de zorg moeten kijken om deze toegankelijk en betaalbaar te houden. Vanwege de toename van personeelstekorten, de dubbele vergrijzing en de toegenomen behandel mogelijkheden. We worden ouder en leven langer met chronische ziekten.  Enfin, u kent de riedel intussen. Zorg- en Hoofdlijnenakkoorden vol met deze tsunami aan slecht nieuws. En dus moet het anders. We moeten van ziekte naar gezondheid. Waar we zelden echt iets kunnen genezen (echt heus, dat is een feit) zijn we verplicht te verzachten en troost te bieden. En hierbij kan kunst een rol spelen. Kunst kan zelfs een substituut zijn voor directe zorgbegeleiding, zal blijken uit deze podcast. Bovendien moet de zorgverlener essentieel veranderen, van aanbieden naar uitnodigen. We kunnen veel bieden, maar wat wilt u zelf nog? En we kunnen ook niet alles meer onbeperkt aanbieden, mevrouw.  Om zover te komen moeten we met zijn allen in transitie in de zorg. En transitie, laat dat nou net het snijvlak zijn waarop iedere kunstvorm balanceert, waarop kunst tot wasdom komt, beroert, ontroert.  Kunst laat je in ieder geval anders naar de wereld kijken.  Neem 10 mensen die naar een beeld kijken en er zullen 10 verschillende interpretaties zijn. Kunst leert je anders naar de wereld kijken. En dus ook naar de zorg. Want kunst is ván iedereen en vóór iedereen, geen 'links eliteclubje' waar te nemen bij de Eifeltoren in Parijs, bij de zeemeermin in Kopenhagen of de Borubodur op Java, toch? Je vindt er wat van, maar je voelt er ook wat bij. Kunst roept naast cognitieve aanscherping, emoties op en kunst roert de ziel. En dát nu is wat een patient nodig heeft. Maar ook u als zorgverlener zal meer in contact moeten komen met uw ziel. Want vanuit bezieling kunt u uw vak volhouden, anders niet.  Het mes snijdt dus aan twee kanten, wat zeg ik, meerdere kanten . In deze podcast "KopCast - Kunst&Zorg" ga ik in gesprek met experts en liefhebbers van kunst in relatie tot zorg. Wat betekent kunst voor hen? Kunnen zij zich een leven zonder kunst voorstellen? En waar liggen de raakvlakken met hun zorgwerkzaamheden?   In de komende afleveringen ga ik op bezoek bij Cordaan, een reus van een zorginstelling in Amsterdam. Kort geleden opende ik in mijn straat, waar het wemelt van de zorgverleners, het Zorgcafe waarin wij elkaar kunnen ontmoeten en zorgverhalen delen. Mijn eerste hoofdgast was de net gepensioneerde Zorgbestuurder van Cordaan, Godfried Baransconi toen ik hem in het stampvolle Zorgcafe vroeg waar hij nou trots op was, antwoordde hij:  "Op de inspanningen die we hebben verricht om kunst een wezenlijk onderdeel van de zorg te laten worden, met bestendiging op de lange termijn door het mogelijk maken van de aanstelling van professor Tineke Abma aan de Erasmus Universiteit, om dát wat wij zien bij Cordaan, ook wetenschappelijk hard te maken." Kijk en een beetje KopCaster gaat dan op onderzoek uit. Bij deze dus.  In aflevering 6 en 7 ga ik op bezoek bij Outsider Art Galerie van Cordaan in Amsterdam. Projectleider Madelon van Riel neemt mij in aflevering 6 mee door het Museum van der Geest en de Outsider Art Galerie. Op deze plekken krijgen Amsterdammers de mogelijkheid om hun favoriete kunstvorm te bedrijven mét een kunstenaar. Van theater tot schilderkunst, van muziek maken tot gedichten schrijven.  Cordaan werkt sinds 2022 met een ‘ambulant kunstteam’, een flinke groep kunstenaars uit diverse disciplines. Cliënten van Cordaan die thuis wonen en zorg krijgen, kunnen met een kunstenaar naar keuze voor langere tijd aan de slag met kunst en cultuur. Gewoon thuis, de kunstenaar komt langs. Naast creativiteit biedt zo’n koppeling zingeving, verbinding, ontwikkeling, en: even niét met zorg of ziekte bezig zijn. Zo kan kunst een aanvullend antwoord zijn op een vraag waar de zorg niet altijd een antwoord op heeft. In aflevering 7 komen twee mensen van het Ambulant Kunstteam aan het woord, client Ingrid en schrijver/filosoof Carolien van Welij. Luister naar deze bijzondere en uiterst effectieve vorm van zorg, zorg voor de mens als geheel. "Doe iets", een belangrijke levensles.