Aflevering 10 Optimist

Ik ben een optimist. Maar wat is dat precies? Ik heb namelijk ook de neiging om pessimistisch te reageren. Ben ik dan een pessismist? (foto Pixabay, van de zeilboot Optimist) Volledig transcript  Welkom bij de podcast 'Evenwicht, je leven'. De podcast over ons evenwicht in de breedste zin van het woord. En je luistert naar Paula Hijne. En ik neem je mee in die fascinerende wereld van het evenwicht zowel fysiek als psychisch. Dit is seizoen 7, aflevering 10: Optimist. Dan begin ik even met een quote: Een optimist ziet een stap terug, na een stap naar voren, niet als een tegenslag, maar als een dansje. Het is een uitspraak van Robert Brault en het komt van 'Dagelijkse gedachte'. En ik vind dat wel een mooie quote, dus die ben ik een beetje aan het uitvogelen. Ik heb opgezocht: er zijn optimisten in mannelijke en vrouwelijke vorm. Je hebt een optimist en als het een vrouw is, is het een optimiste, en het is iemand die alles van de positieve kant beschouwt. Zo vind je het in het woordenboek. En bij optimist bedoel ik niet de eenmans-jeugdzeilboot met spriettuig van 3,5 meter zeiloppervlak en van 2 meter 30 lang en 1 meter 50 breed, en die dan ook vaak als eerste boot gebruikt wordt om kinderen mee te leren zeilen. In de tijd dat ik op de zeilschool in de zomervakantie lesgaf, heb ik ook een paar keer de jongere kinderen in de optimisten begeleid. En veel later heb ik dat hier in Zeewolde ook nog geprobeerd, maar ik vond het niet fijn om ook op zondag verantwoordelijk te zijn voor andere kinderen. Ik was ook aan het werk in de klas, ik had mijn eigen gezin, dus op zondagochtend was een beetje family time, heerlijk met m'n eigen gezin. En nadat ik Ménière had gekregen, heb ik nog één keer gezeild, met een vriendin mee, maar dat wiebelen in die boot, ja dat vond ik dus écht wel onprettig. Want tijdens het zeilen met stevige wind, toen ging het aan de wind, ging het nog wel, beetje halve wind, dat ging al een beetje minder goed, maar met de wind mee en dan ook nog eens een keer die golven, van andere boten en zo, dat was helemaal niet fijn! Kon ik helemaal niet handlen, dus vanaf toen heb ik eigenlijk nooit meer gezeild. Oké, dit was even een uitstapje van dat citaat, even weer terug. Want het gaat niet over de optimist, de zeilboot. Wat is een optimist dan wel? ‘Een optimist kiest de positieve en versterkende aspecten in zijn omgeving uit en richt daar zijn aandacht aan. Ook heeft de optimist de neiging om informatie die niet bij z'n positieve perspectief past, te filteren of zelfs te negeren.’ Het komt uit een boek van Juul van den Boomen: Optimisme aan het werk. En dan gaat ie nog verder: optimisten denken in mogelijkheden in plaats van onmogelijkheden. En ze hebben geloof en vertrouwen in een goede afloop. Pessimisten daarentegen geloven in een slechte afloop. Ik ben een optimist, als ik de mensen om me heen mag geloven (ha), als ze mij typeren dan zeggen ze wel: je bent optimistisch. En dat klopt wel en toch, ik heb ook de neiging om een idee, stel ik hoor een idee van iemand, om dat dan direct te bekijken met een hele kritische blik. En dan ga ik wijzen op de obstakels, dan zie ik moeilijkheden al en zelfs de onmogelijkheden en dan kan ik zelfs een heel rijtje vaak opnoemen van waarom het eigenlijk helemaal geen goed idee is. En als ik dat door heb, vaak duurt het even dat ik al een beetje aan het ...ehm... het idee aan het afkraken ben, dan heb ik best moeite om mezelf weer te herpakken, om het om te keren. Als coach, als iemand dan met een idee bij me komt en ik ben dan als coach aanwezig, dan zou ik veel eerder gebruik kunnen maken van de juiste vragen stellen om nog meer duidelijkheid te krijgen wat nou dat idee inhoudt, wat het precies betekent en wat het uiteindelijke doel is, zodat de ander zelf beter inziet wat ervoor nodig is om het uit te voeren en waarschijnlijk ook zelf de obstakels benoemt of misschien wel de uitdagingen kan benoemen. Dus bij een idee, waar ik direct de haalbaarheid niet van inzie, ga ik me eigenlijk als een pessimist gedragen en niet als coach. Dat is toch best gek hè? En het rare is, ik zou het juist eigenlijk heel goed kunnen gebruiken. Het provocatief coachen. Ik zou dan kunnen doen zo van: komt iemand met een idee en ik dan zeg: ‘jij denkt dat je dat kunt? Ja dat lukt écht niet. Wie neem je daarvoor mee? En weet je wat er allemaal kan gebeuren?’ En dan zo'n heel rijtje onaangename of moeilijke dingen opnoemen. Ha, dat doe ik dus ook weer niet hè! Het provocatief coachen heb ik helemaal niet echt in de vingers. Heel af en toe kan ik een opmerking maken, maar om dat helemaal provocatief te doen? Dat kan ik niet. Dus als ik nog een keer iets zou willen leren op coach-gebied zou het dat zijn. Goed, maar bij een eigen idee, als ik zelf een idee heb, dan wil dat pessimisme er ook nog wel eens insluipen. Bijvoorbeeld het idee dat ik graag wil weer zwemmen. En dan benoem ik waarom ik het níet doe. En ik heb wel zes verschillende redenen ervoor en dat heb ik wel eens eerder benoemd, al in een podcast eerder. En dan ook nog; ik word zelfs misselijk als ik ruik dat iemand net uit het zwembad komt. En dan hebben ze al heel veel minder chloor hier in het zwembad dan vroeger. En toch, ik weet precies hoe heerlijk het voelt om gedragen te worden door dat water en dat dat water mij helemaal omhult en om de weerstand te voelen in het water en tegelijkertijd ook het glijden door het water heen. Dat wil ik écht wel weer een keer voelen. Maar waarom zet ik dan al die beren op de weg? Waar is dan mijn optimisme gebleven? Of zit er zo veel realiteit in die beren, dat het een soort van beschermingsreactie is dat ik het beter niet kan doen? Omdat zwemmen echt wel consequenties voor me heeft voor hoe ik me na het zwemmen voel, want ik heb immers rekening te houden met de beschadiging van de evenwichtsorganen. Dus niet alles kan ik meer zo vanzelfsprekend doen. Zoals ook van de zomer op de kermis dat er allemaal van die hele leuke draaidingen zijn en de zweefmolen, nou ik zou er zóó graag heen willen, maar dat moet ik écht niet meer doen! Maar hoe zit het dan met mijn optimisme? En bestaat er zoiets als gezond pessimisme? Zoals ik ook een gezond wantrouwen heb? Want ik doe echt wel de ramen en deuren op slot hè, als ik wegga (ha) en ik laat mijn tas ook niet ergens zomaar open staan. Even terug naar die quote van helemaal in het begin 'een optimist ziet een stap terug, na een stap naar voren, niet als een tegenslag, maar als een dansje'. Nou waarschijnlijk past dit optimisme mij beter. Er staat dan ook dat optimisten tegenslag ervaren en dat het gaat om stappen vooruit en achteruit te zetten. En dat zelfs bij tegenslag er iets uit te halen is wat weer helpend is. Ha, een dansje, dansen daar heb ik ook al eerder een podcast over gemaakt, zelfs de afgelopen podcast ging daar ook even over. Dat heb ik weer genoemd: ik wil het heel graag en ik doe het veel te weinig. En ook hier zijn er weer allemaal beren! En ik heb ook niet altijd zin in geluid, in muziek om me heen en toch ja, de beweging in de vorm van dans voor mij, dat vind ik zóó heerlijk om te doen! En tijdens de groepsles op de sportschool dan is er heel vaak met de oefeningen, dan is er muziek bij en dan doe je de oefeningen op het ritme van de muziek en die kan ik dan het beste uitvoeren als ik het een beetje dansend doe, een beetje swingend. Mijn hele lijf swingt dan mee! Ja! Dat dansen. Ik zou het écht veel vaker willen doen, dus hoe kan ik dat als optimist voor elkaar krijgen? Oké dat was dus denken in mogelijkheden. Ik zou bijvoorbeeld elke dag toch even de muziek kunnen aanzetten. Maar ja, hoe doe ik dat dan? Want de telefoon geeft geen fijn geluid, ...ehm... de cd-speler die doet het niet meer, de laptop met koptelefoon lukt niet door de draad waarmee ie aan de koptelefoon vast zit. Ik zet mezelf al meteen vast hè! Hoe graag wil ik dan dansen? Wat heb ik ervoor over? Wat wil ik wél doen, wat... wat... wat kan ik wél regelen? Of is de wens om te dansen te klein? Komt het daarop neer? Het weer kunnen zwemmen, het vaker kunnen dansen, dat ...ehm... het is geen noodzaak. Ik kan ook prima uit de voeten zonder deze activiteiten. Ik leef ook zonder zwemmen en vaker dansen. Dus als ik het écht zou willen, dan zou ik toch die mogelijkheden scheppen om het waar te maken? Dat lukt namelijk wel met de podcast maken. Ik kan elke week een aflevering maken en in hele kleine stapjes lukt het afronden van het boek, van het 3e boek, lukt ook en dan komt het allemaal op de juiste tijd en op het juiste moment. En ik heb wel een geloof en vertrouwen in dat de dingen precies gebeuren op het juiste moment. Dat is namelijk een kenmerk van optimisme of geloof en vertrouwen hebben. Is dat hét kenmerk van de optimist? En dan ben ik dus geen optimist die alles zonnig inziet en ik ben ook geen pessimist die alles van de donkere kant bekijkt. Ik ben misschien wel beide! De ene keer optimistisch, de andere keer wat pessimistisch, misschien kunnen ze beiden tegelijk, naast elkaar bestaan. Dus ik heb het even opgezocht. En nou blijkt: er zijn drie soorten optimisme en ik heb gevonden wat het bij mij is. Het is dispositioneel optimisme. Dat is van Suzanne Segerstrom, die heeft daar over geschreven. Dispositioneel optimisme, dat is een algemene verwachting over de toekomst waarbij je beseft dat je met uitdagingen te maken krijgt, die je uiteindelijk allemaal kunt oplossen. Het is een persoonlijkheidskenmerk die stabiel is in de loop van de tijd. Ja, die vorm van optimisme, daar herken ik me heel erg in, met name met dat woordje: ‘uiteindelijk’ wat je allemaal kunt oplossen. Haha, die vind ik wel heel leuk! En dan zegt Trudel Fitzgerald, een andere mevrouw, die heeft geschreven: 'terwijl we door het leven gaan, door ups en downs, komen we terug op ons eigen niveau van optimisme'. Dus als het een tijd niet goed gaat en je bent toch af en to...