Aflevering Vluchtelingenwerk Vlaanderen

Relevantie van de aflevering:  Binnen de terreinen van de 2e graad kunnen vluchtelingen en migranten bespreekbaar gemaakt worden. Denk maar aan de werken van barmhartigheid en niet te vergeten, de filosofie van E. Levinas, het Gelaat van De a/Andere. De mens dat als een verantwoordelijk wezen wordt opgeroepen. Onlangs hoorden we in de media het trieste verhaal van 21 minderjarige vluchtelingen die de nacht op straat moesten doorbrengen door te weinig plaatsen. Met de koude wintermaanden in het verschiet is de vrees terecht dat dit slechts een voorproefje kan zijn van wat komt. https://www.standaard.be/cnt/dmf20221012_92819131 Tine Claus: profiel Tine heeft Romaanse taal- en letterkunde en rechten gestudeerd. Ze werkte hiervoor altijd als ambtenaar. Haar laatste job was bij de federale gelijke kansen administratie waar ze sinds 2016 verantwoordelijke bijvoorbeeld voor de coördinatie van het anti-racismebeleid in België. Sinds december 2021 is ze directrice van Vluchtelingenwerk Vlaanderen. “Als het gaat over mensenrechten en het helpen garanderen dat die rechten gerespecteerd worden dat is absoluut hetgeen mij motiveert om daarmee aan de slag te gaan.” Moeilijk begin van haar job als directrice door een jaar met vele crisissen. Ten eerste de opvangcrisis die in september vorig jaar van start ging. Daarbovenop kwam de Oekraïnecrisis vanaf eind februari. De situaties die wij en onze vrijwilligers op straat zien zijn schrijnend. Het raakt de mens in zijn totaliteit. Onze vzw aanvaardt niet dat in een rechtstaat zoals België zwangere vrouwen, baby’s en kinderen op straat moeten slapen.  Waar staat Vluchtelingenwerk Vlaanderen voor? We zetten ons in voor alle mensen op de vlucht in Vlaanderen Brussel. We zijn een netwerkorganisatie die met professionele en vrijwilligersorganisaties aan de slag gaan. We doen dit om de rechten van vluchtelingen en diegene die hen ondersteunen te behartigen. Onze organisatie bestaat ondertussen al 35 jaar.  In 1987 droegen we de naam OCIV OverlegCentrum voor de Integratie van Vluchtelingen). In 2005 zijn we gestart onder de naam Vluchtelingenwerk Vlaanderen. Voordien was dit veeleer een expertisecentrum maar de grote bedoeling was om een pluralistische netwerkorganisatie te creëren.  Wat zijn “mensen op de vlucht”? Voor ons maakt het niet uit welk juridisch statuut iemand heeft. Het kan iemand zijn die net asiel heeft aangevraagd, iemand dat dit nog moet doen, iemand die erkent is als vluchteling of iemand die uitgeprocedeerd is. Evolutie Doorheen de jaren werd het beleid rond asiel en migratie steeds complexer en de nood aan expertise groeide. Hierdoor hebben we ook onze juridische helpdesk opgestart waar advocaten informatie kunnen aanbieden op maat maar ook landeninformatie over het land van herkomst.  Het is niet belangrijk om enkel beleids- en juridisch werk doen. Het blijft heel essentieel om voeling te blijven hebben met de realiteit. Hiervoor moeten we de problemen kunnen capteren op het terrein. We zijn aanwezig bij het aanmeldcentrum om juridisch advies te geven en hen toelichting te geven bij de opvangcrisis die ons land al meer dan een jaar in de greep houdt.  Infolijn Voor iedereen met vragen rond en over vluchtelingen. Ook leerkrachten mogen bellen! https://vluchtelingenwerk.be/infolijn Leerkrachten zijn een belangrijk doelpubliek omdat wij twee gedetacheerde leerkrachten hebben die de signalen vanuit het onderwijs capteren en daarmee aan de slag gaan. Deze sommen beleidsaanbevelingen en gaan deze verdedigen bij bijvoorbeeld het kabinet Weyts. Onze afdeling onderwijs maakt een pedagogisch plan op zodat Vluchtelingenwerk Vlaanderen ook heel concreet zich kan inzetten voor scholenteams.  Is het onderwijs voor Vluchtelingenwerk Vlaanderen een belangrijke sector?  We moeten op de jongeren inzetten zodat ze hun gedachten op een eventuele weliswaar onzekere toekomst kunnen richten. Het is belangrijk rekening te houden met het mentale welzijn van de jongere. Invulling van hun tijd is van groot belang. Hieronder verstaan we school maar ook ontspannende activiteiten zodat de jongere zich kan thuis voelen. School is een facilitator om hen verbonden te weten. Welk profiel hebben jongeren die hier aankomen?  We hebben geen cijfers van kinderen die via gezinshereniging bij ons aankomen en kinderen die zelf een asiel aanvragen met het gezin. Er zijn wel cijfers van niet begeleide minderjarigen en Oekraïense jongeren die aankomen in België. Okanonderwijs: 7500 jongeren volgen maar we zien hele lange wachtlijsten voor Okan.  Filmptip voor in de klas: Tori et Lokita, Luc & Jean-Pierre Dardenne, 2022) https://www.youtube.com/watch?v=lQiFvP-mHZw Niet begeleide minderjarigen die hier toekomen moeten de nodige omkadering kunnen krijgen. Onze organisaties zitten op hun tandvlees maar beredderen zich.  Kan men oefenen in dialoog?  https://11.be/other-talk-migration https://youtu.be/Hzcxy5QT2WU Dialoog is belangrijk met de volledige gemeenschap zo kan een positief verhaal ontstaan. Veronique Declercq: profiel U bent 1 van de gedetacheerde leerkrachten. Hoe is jouw link met het onderwijs?  Ik ben heel blij dat ik deze job kan doen. Ik heb 19 jaar in het aso gestaan en nt2 gegeven in een CVO. Ik gaf ook les in tso en bso. Verder gaf ik ook nog thuistaalonderwijs in Zweden en deed er ook aan interculturele bemiddeling. En omdat ik de nood aanvoelde in het gewone onderwijs. Naast onderwijs heb ik ook werkervaring in interculturele bemiddeling tussen bedrijven.  Deze insteek kan de visie op de interlevenbeschouwelijke dialoog enkel maar verrijken.  Een tip om te leren dialogeren in een bemiddelende rol!  Het levensbeschouwelijke aspect zit vaak ondergesneeuwd onder onzekerheden door de asielprocedure. Godsdienstbeleving is dat vaak individueel zonder gemeenschap. Het is dus belangrijk een veilige context te creëren in de lessen godsdienst. Zo hebben wij bijvoorbeeld het project: Be talky and become tolky.  Welke partners hebben jullie waarmee jullie samenwerken betreffende vluchtelingen en jongeren?  Een heel belangrijke zijn de vervolgcoaches van Okan. Deze kennen het traject van de leerling en kunnen op die manier goede informatie geven mocht er zich eventueel een probleem voordoen. Zij zijn echt brugfiguren. Verder kunnen we ook mensen in contact brengen met organisaties rond psycho-sociaal welzijn zoals Solentra en El Paso . Daarnaast zijn er ook nog de jeugdwerkingen zoals Tumult, Groep Intro, Arktos, Stormkop, Overkop huizen en de CLB’s zijn er ook.  Dit zijn laagdrempelige organisaties waar scholen naar kunnen verwijzen.  Waar kunnen leerkrachten terecht voor didactische pakketten?  Caritas is daar zeer aan te raden: https://walk-in-my-shoes.be/ Het Other Talk project van School Zonder Racisme en 11.11.11 : https://11.be/other-talk-migration Facebookgroep: Okan basisonderwijs en volwassenonderwijs https://www.facebook.com/groups/1535309299978787 Het is belangrijk de zorg voor de leerkracht niet uit het oog te verliezen! Inzetten op verbindende communicatie tijdens studiedagen is belangrijk! Voor meer informatie surf naar: https://vluchtelingenwerk.be/