Aflevering Aflevering 12 - Anemie

“De belangrijkste reden voor bloedafname in het ziekenhuis is zonsopkomst.” Terecht of onterecht wordt het hemoglobine gehalte van opgenomen patiënten ontzettend vaak gecontroleerd. Maar wat moet je nu eigenlijk doen als iemand een anemie heeft? In deze aflevering bespreken we naar welke parameters je moet kijken om inzicht te krijgen in de talloze mogelijke oorzaken EN welke vervolgonderzoek je in moet zetten.  00:00 Inleiding 01:30 Labwaarden in het bloedbeeld - Hemoglobine: zuurstofbindend eiwit (mannen 8,5-11,0; vrouwen 7,5-10) - Erythrocyten (aantal erythrocyten; zelden bijdragend in de diagnostiek) - MCV (mean corpsular volume) gemiddelde grootte van rode bloedcellen; essentieel in de diagnostiek - <80 microcytair - 80-100 normocytair - >100 macrocytair - Hematocriet: concentratie rode bloedcellen in plasma - MCH (mean corpuscular hemoglobin) Hemoglobine per rode bloedcel - MCHC (mean corpuscular hemoglobin concentration) Hemoglobine per hematocriet - RDW (red cell distribution width) spreiding van de erythrocyt grootte; groot bij een deficientie - Reticulocyten: jonge rode bloedcellen; hoort verhoogd te zijn bij een anemie 07:00 Microcytaire anemie Anemie met een MCV <80. Bijna altijd ijzergebrek of een thalassemie. Bij een thalassemie vaak een stabiel laag MCV over langere tijd; vaak niet westerse afkomst. Vaak laag Hb met hoge erythrocyten Bij verdenking op ijzergebrek: ijzerstatus bepalen: Ferritine: essentieel eiwit bij ijzeropslag, op afstand de belangrijkste parameters, laag bij ijzergebrek, kan juist verhoogd zijn bij onsteking (bij ijzergebrek zelden boven 200) Serum ijzer: niet nuttige parameter, zeer variabel over de tijd Transferrine: transporteiwit; verhoogd bij ijzertekort; juist verlaagd bij ontsteking Ijzerverzadiging: zegt ook iets over de ijzervoorraad, verlaagd bij ijzergebrek Altijd op zoek gaan naar de oorzaak. Belangrijkste oorzaken ijzergebrek - gastro-intestinaal verlies - menstrueel bloedverlies - dietair (vegetariers, eenzijdige dieten) - opnameprobleem (coeliakie, gastro-intestinale infectie) Suppletie: bijna altijd oraal 1dd200mg ferrofumeraat 19:15 Macrocytaire anemie MCV >100. Belangrijkste oorzaken - alcoholgebruik - vitamine B12 deficiëntie - foliumzuur deficiëntie - pernicieuze anemie: auto-immuunziekte met een vitamine B 12 tekort door een opname probleem in de maag - myelodysplastisch syndroom: vaak ook lage bloedplaatjes of witte bloedcellen; diagnsoe met een beenmergonderzoek. Eerst andere oorzaken uitsluiten 22:45 Normocytaire anemie MCV 80-100 Belangrijkste oorzaken - hemolyse: bepaal LDH, bilirubine, haptoglobine (dit is juist verlaagd bij hemolyse) * onderscheid in auto-immuun hemolytische anemie of niet. Bij immuun gemedieerd een positieve Coombs test, ook wel de DAT (directe anti golobuline test genoemd) - renale anemie: door tekort aan epo, bij een ernstige chronische nierinsufficientie - anemie van chronische ziekte (verhoogde inflammatie parameters) - acute bloeding - gemengde beeld van een macro en microcytaire anemie - multiple myeloom (ziekte van Kahler) --> woekering van plasmacellen. Te diagnosticeren door aanwezigheid van een M proteine. 31:00 Anemie casus (uit Downton Abbey, spoiler alert!) 33:45 Protips 1. Waarom is het Hb geprikt; wat zijn de klachten, hoe lang bestaat de anemie 2. Kijk bij elke anemie als eerst naar het MCV! 3. Bij ijzergebrek altijd kijken waar het vandaan komt Geef alsjeblieft je feedback door via houseofgodcast@gmail.com en vergeet ons niet te volgen op instagram!