Aflevering Aflevering 8 - Urineonderzoek

Urineonderzoek, het ECG van de internist! Met urineonderzoek kun je enorm veel te weten komen over de patient. Vullingsstatus? Hypertensie? Diabetes mellitus? Zoutinname? Infectie? Check, check, check! Maar weet jij wat je aan het doen bent als je urineonderzoek aanvraagt? Check deze aflevering van de House of GodCast en je raakt nooit meer in de war door termen als urinestick, sediment of kweek. Urinestick (goedkope screeningstool, urinestick die kort wordt gedoopt in urine) 1. Nitriettest; sommige bacterien zetten nitraat om in nitriet, dit wordt opgepikt met de nitriettest. Kan fout-negatief zijn als de bacterie deze omzetting niet doet of de urine niet lang genoeg in de blaas aanwezig is geweest voor deze omzetting 2. Leukocyten en erytrocyten, in het ziekenhuis vaak gebruikt screeningstool , geeft een semi-kwantitieve bepaling van hoeveel cellen in de urine zitten (0 tot 4+). 4. Eiwit; semi-kwantitatieve maat (0 tot 3+), belangrijk om te weten dat je hiermee albumine aantoont , en bijvoorbeeld geen lichte ketens. 5. Ketonen, kan een teken zijn van een ketoacidose, maar ook bij mensen met een ketogeen dieet of ondervoeding. 6. Glucose, moet negatief zijn, aanwezigheid suggestief voor diabetes mellitus 7. Soortgelijk gewicht; maat voor hoe geconcentreerd de urine is , bij dehydratie/ondervulling vaak boven de 1,030 (normaal tussen 1,005-1,030). 8. pH; sommige urinewegpathogenen verhogen de urine-pH (Proteus bijvoorbeeld, veel voorkomende oorzaak van UWI en geassocieerd met steenvorming). Urinesediment (microscopische beoordeling van de urine) 1. Erytrocyten, hoeveelheid rode bloedcellen per gezichtsveld. Dysmorfe erytrocyten (of acanthocyten) zijn tijdens hun passage door de glomerulus beschadigd (bijvoorbeeld bij een glomerulonefritis!). Erytrocytencilinders doen ook vermoeden dat hematurie vanuit de nieren komt.  2. Leukocyten; leukocytencilinders zijn  afgietsels van de niertubuli en suggestief  voor een renale oorsprong (pyelonefritis, interstitiele nefritis). 3. Bacterieen: bacterieen onder de microscoop, moet wel bevestigd worden door kweek! 4.  Bij aanwezigheid van grote aantallen plaveiselepitheel moet het onderzoek herhaald worden (teken van verontreiniging) Bij discrepante bevindingen wat betreft rode bloedcellen in dipstick tov het urinesediment, denk aan de aanwezigheid van myoglobine in de urine, dit past bij een rhabdomyolyse! Urinekweek: Meest nauwkeurige test voor bacteriurie, je krijgt hier ook vaak een colony-forming units (CFU) bij (maat voor de hoeveelheid bacterieen). Over het algemeen geldt dat >10^5 nodig is een urineweginfectie (indien er passende klachten zijn natuurlijk!). Urineportie (bepaling van een stof in een enkele portie urine): 1. Elektrolyten (bv Na, K, Mg) om te bepalen of er sprake is van ondervulling (Na) of renaal verlies van elektrolyten (K, Mg). 2. Proteinurie, bijvoorbeeld via een albumine/kreatinine-ratio of eiwit/kreatinine-ratio bijvoorbeeld voor de workup van hypertensie of nefrotisch syndroom. 3. Fractionele natriumexcretie, geeft een idee of er sprake is van pre-renale oorzaak van een acute nierinsufficientie. 24-uurs-urine: 1. Verifieren van polyurie (>3L urine/24 uur volwassenen, >2L/24 uur bij kinderen) 2. Kreatinine-klaring, betrouwbare maat van de nierfunctie, minder afhankelijk van spiermassa. Hiervoor heb je de kreatinine-concentratie in de urine en bloed nodig en de hoeveelheid urineproductie in 24 uur. 3. Zoutintake, bijvoorbeeld bij hypertensie. Urinekleur: Zwarte urine -> melanurie. Groene urine -> propofol. Oranje urine -> rifampicine. Paars -> purple bag syndroom. Geef alsjeblieft je feedback door via houseofgodcast@gmail.com en vergeet ons niet te volgen op instagram!