Aflevering 11. David Koker (Biesboschstraat 13)

Route naar locatie 12 Je vervolgt je weg door de Maasstraat. De volgende zijstraat links is de Roerstraat. Ook deze straat ga je NIET in. In de Roerstraat, op nummer 68, woonde van 1936 tot 1943 Jacques Presser. --- Stem: Job Cohen Productie: Freek Schröder Afbeelding: Joods Monument --- Transcript 'David Koker' David Koker, geboren in 1921, groeide op in een orthodox-joods gezin. Zijn vader, Jesaja Koker, werd in 1937 kerkvoogd van de Lekstraat-synagoge. Met de Vereniging Joodse belangen in Plan Zuid ‘Benei Teimon’ [Kinderen van Zuid] had Jesaja Koker de bouw van de synagoge voorbereid. David bezocht het Vossius Gymnasium en begon in 1940 aan de studie geschiedenis. Die studie moest hij afbreken; de universiteit werd voor Joden verboden terrein. Hij kreeg een baantje in het culturele werk van de Joodse Raad. Op 11 februari 1943, ’s avonds om elf uur, werden zijn ouders, zijn broer en hijzelf ‘gehaald’. Zij gingen naar het kamp Vught, een kamp met een merendeels niet-joodse bevolking. Hier werkten ze voor de firma Philips. ‘Philipsjoden’ genoten enige bescherming. De familie Koker bleef de dood in de gaskamer bespaard, maar niet een transport naar Auschwitz, in juni 1944, en andere kampen. Davids vader stierf van uitputting. David zelf kwam om tijdens een ziekentransport vanuit het concentratiekamp Gross Rosen naar het concentratiekamp Dachau. Het laatste bericht van David aan zijn vrienden in Amsterdam was een briefje dat hij dicht bij de grens uit de trein heeft geworpen en dat inderdaad op het juiste adres, ‘K. Van het Reve, Tooropkade 116, Amsterdam Zuid’, is bezorgd. In kamp Vught heeft David een dagboek bijgehouden. ‘Dit dagboek’, noteerde hij op 6 maart 1943, ‘reikt over de oorlog heen’. Een enkele keer komt de Rivierenbuurt ter sprake, bijvoorbeeld waar David denkt aan zijn vriendin Nettie: ‘Als je in de Berkelstraat loopt langs het sportveld, dan kun je haar net door de Rijnstraat zien passeren. Vaak stel ik me daar op en bijna altijd ontmoet ik haar’ (12 januari 1944). Het dagboek werd in 1977 gepubliceerd met een inleiding van Karel van het Reve; een herdruk, uitgebreid met een nawoord van Davids broer Max, verscheen in 1993. ‘De mensen dragen hier hoge petten met oorkleppen die de Joodse Raad hier al of niet tegen vergoeding ter beschikking stelt. Zondagse boertjes. Ik heb veel tegenzin tegen het model. Daarom is het mij nog steeds niet gelukt er een te bemachtigen. Ofschoon ik er wel voor gelopen heb’. (Dagboekfragment uit kamp Vught, 15 februari 1943)