Aflevering 3. Politiek Grenzenspel

Telkens als er een nieuw land bij de EU komt, schuift die buitengrens een stukje op. Leuk voor het land dat lid wordt, iets minder fijn voor de landen die daar net buiten vallen. Kroatië maakte tot in de jaren 90 deel uit van Joegoslavië, net als de buurlanden Bosnië en Herzegovina en Servië. De landen delen taal, geschiedenis en cultuur met elkaar en het was altijd heel normaal om in de ene deelrepubliek te wonen en in de andere te werken. Er waren immers geen grenzen. Maar, nu Kroatie lid is van de EU, is dat anders.  In deze aflevering aandacht voor problemen aan de grens met Bosnie. Daar moeten mensen vaak uren wachten bij de grensovergang. De journalist Mersad Sarajlija van het lokale radiostation Trend Radio doet verslag van deze problemen aan de grens. Hij heeft meerdere keren de overheid bevraagd: waarom sluiten jullie grensovergangen? Waarom is er maar één rijstrook open? Maar antwoorden krijgt hij niet. De Bosniërs denken dat er een politiek spel met hen wordt gespeeld en dat het misschien komt doordat in dit specifieke kanton bijna iedereen Bosniak is, terwijl in de andere kantons die grenzen aan Kroatië, veel meer Bosnische Kroaten wonen, en bovendien is daar de Bosnisch-Kroatisch-nationalistische partij HDZ aan de macht is. Een soort zusterpartij van de HDZ in Kroatië.  Of het nu een politiek spel is, of dat de lange wachttijden veroorzaakt worden door praktische factoren, dat maakt voor de mensen die hier last van hebben niet uit. Het zorgt er hoe dan ook voor dat ze gefrustreerd raken, cynisch worden.  En dat maakt deze grensovergang een symbool voor hoe de Europese Unie met de Westelijke Balkan omgaat. In het proces van EU-uitbreiding lijkt er telkens wel weer een lang te zijn dat zijn veto wil gebruiken om de boel te blokkeren. Ook Kroatie is nu al bezig met bepaalde eisen te stellen richting Bosnie en Servie. De EU-lidstaten stellen hun individuele belangen boven die van de EU en daarmee vertragen ze niet alleen het proces, maar creëren ze ook een situatie waarin het enthousiasme om lid te worden bij de kandidaten afneemt. Politicoloog Dejan Jovic benadrukt de gevaren hiervan. Want als Europa niet opschiet en deze landen laat bungelen, kan er instabiliteit in de regio (en dus in Europa) ontstaan en zullen de landen op de Westelijke Balkan hun ogen op andere delen van de wereld richten. Over de maker Marjolein Koster is freelance journalist met een focus op de Westelijke Balkan. Vanuit landen als Bosnië, Servië, Kroatië en Kosovo maakt ze verhalen over onder andere politiek, milieu en klimaat en mensenrechten voor media als het NPO Radio 1, RTL Nieuws, Nederlands Dagblad, De Groene Amsterdammer, BNR Nieuwsradio, VRT NWS en diverse magazines. Voor haar podcast De Val van Srebrenica werd ze genomineerd voor De Tegel 2020. See omnystudio.com/listener for privacy information.