Aflevering Nog Altijd Springlevend: Imperialisme

1. Na de Eerste Wereldoorlog en tijdens de dekolonisatie trokken de westerse mogendheden allerlei grenzen. Wat zat daarachter? Simpel gezegd: macht. Paar voorbeelden: Sykes en Picot, die in 1916 rechte lijnen trokken op de kaart van het Midden-Oosten om het Ottomaanse Rijk te verdelen. Palestina, Trans-Jordanië en Irak werden Brits, het huidige Syrië en Libanon Frans, en Istanbul, de Turkse wateren en Armenië Russisch. Of het Jalta-akkoord aan het eind van de Tweede Wereldoorlog, toen de Sovjet-Unie en Amerika Europa verdeelden2. Westerse landen hebben vaak dictators gesteund, om opstandige stammen te onderdrukken. Zou de wereld er anders uitzien zonder die steun? Misschien, maar die stammentwisten zijn ook niet mals. Denk aan Congo, Rwanda, India en Pakistan, Afghanistan. Het was trouwens niet alleen westers imperialisme, maar ook Russisch. In Afrika en Latijns-Amerika konden Russen en Amerikanen wat dat betreft tegen elkaar op. 3. Hadden de westerse landen er niet beter aan gedaan om de dictators die ze steunden op zijn minst te dwingen tot humaner bestuur? Dat is ook wel gebeurd. In Ivoorkust, bijvoorbeeld, kwam na de Franse koloniale periode Houphouet-Boigny aan de macht, een echte verlicht despoot, maar hij knokte voor de welvaart van zijn volk. Frankrijk en de rest van het Westen steunden hem volledig. Maar daar staat veel steun tegenover aan moordenaars als Pinochet in Chili en Castro in Cuba. Het onderdrukken van oppositie vonden Russen én westerse leider vaak geen punt, en eigenlijk in hun belang. 4. Gebeurt het nog steeds, en doet China inmiddels mee? Het gebeurt nog steeds. Denk aan de Amerikaanse steun aan Saoedi-Arabië, of de Russische steun aan Iran en de Oekraïense separatisten. China gelooft niet in bemoeienis met de interne aangelegenheden met andere landen, maar dat klink mooier dan het is. Zij steunen elk regime waarmee ze zaken kunnen doen. Hun imperialisme is puur economisch, of regionaal, zoals in het conflict over de Zuid-Chinese Zee. 5. Zien de Chinezen er brood in om op de regimes waarmee zij zaken doen ook druk uit te oefenen over bijvoorbeeld mensenrechten? Nee,dat is voor Chinezen vloeken in de tempel. Niet mee bemoeien, is hun mantra. Entrouwens, in China worden per jaar meer mensen geëxecuteerd dan in alle landenmet de doodstraf bij elkaar opgeteld. Dank,Ronald Weilers. In de Wereld volgens Hammelburg beantwoord ik elke zaterdag vijf vragen over een internationaal thema. Hebt u een onderwerp, stuurt dan een tweet naar @BNR of mail naar onlineredactie@bnr.nl See omnystudio.com/listener for privacy information.