Aflevering Haite Van Der Schaaf En Zijn Liefde Voor Sweelinck

         Een radioreportage uit 1993          De Amsterdamse organist Haite van der Schaaf (1927-2016) heeft altijd een sterke band gehad met orgelrepertoire uit de 16e, 17e en 18e eeuw. Hij was een van de eerste organisten die in het naoorlogse Amsterdam series orgelmuziek uit de renaissance en de barok presenteerde: in 1954 op het zes jaar eerder door D.A. Flentrop gebouwde transeptorgel in de Nieuwe Kerk en in 1955 op het Bätz-orgel van de Ronde Lutherse Kerk. Begin jaren ’60 van de vorige eeuw maakte hij al een grammofoonplaat met orgelwerken van Sweelinck, opgenomen op het Flentrop-orgel in de Hervormde Kerk te Loenen aan de Vecht en het koororgel in de Grote Kerk te Alkmaar. Daarnaast gaf hij in die jaren regelmatig radio-orgelbespelingen voor de NCRV, de VPRO en de AVRO; in later jaren ook voor de Evangelische Omroep.                      Doorgaan met orgel De op 7 februari 1927 in Amsterdam geboren Haite van der Schaaf kreeg zijn eerste orgellessen van de organist van de Amsterdamse Muiderkerk, Hessel de Vries. Aanvankelijk was hij helemaal niet van plan musicus te worden: hij wilde eigenlijk bij de marine. Toen hij dat aan zijn vader vertelde, besloot deze hem na de lagere school te laten testen door de bekende psycholoog prof. Waterink. “Die vond dat ik maar door moest gaan met orgelspelen”, vertelde Haite mij in 1995. In 1942 ging hij de vooropleiding van het Amsterdamsch Conservatorium volgen. “Bijster was tevreden over me en zo werd het duidelijk hoe mijn weg lag.” In 1948 behaalde hij cum laude het einddiploma orgel. Hij werd leraar aan de Muziekschool in Bussum en later aan de Verenigde Muzieklycea (later conservatorium) in Hilversum.                       Podcast ‘avant-la-lettre’ In 1993 maakte EO-programmamaker Dirk Varwijk een radioreportage met Haite van der Schaaf over Sweelincks muziek. Je hoort hoe ze al pratend door de binnenstad van Amsterdam lopen, onder meer door de Koestraat waar Sweelinck heeft gewoond. Daarna bezoeken ze de Oude Kerk – je hoort de grote deuren onder het orgel kreunend opengaan – en beklimmen de galerij van het kleine orgel, waar in Sweelincks tijd het kleine Niehoff-orgel was gesitueerd. Er volgt een levendig gesprek aan de klavieren waarin Haite ‘college’ geeft over de toonsoorten waarin Sweelinck componeerde en daar op het orgel voorbeelden van improviseert. Ook komt de interpretatie van zijn muziek voor de jaren heen aan de orde. Tussen de gesprekken door klinken gedeelten van de eerdergenoemde Sweelinck-lp.  Van dit radioprogramma bleek een opname bewaard op cassetteband in het archief van Haites weduwe Annelies van der Schaaf-Bos. Zij stelde de opname beschikbaar zodat we deze konden digitaliseren en als ‘podcast’ op onze website kunnen plaatsen.          Fotobijschrift: Haite van der Schaaf aan het Christian Müller-orgel in de Waalse Kerk te Amsterdam. Foto uit ca. 1972. Collectie Annelies van der Schaaf-Bos.