Aflevering Onder Mediadoctoren 7

Twintigers van nu zijn nostalgisch naar Pokémon en games uit de jaren ’90, ouderen van nu kunnen bij Omroep Max allerlei programma’s uit hun verleden kijken. Hipsters drijven op nostalgie en nostalgische producten. Waar komt die zucht naar een verloren verleden vandaan? In de zesde aflevering verwonderen de mediadoctoren zich over nostalgie. In het tafelgesprek bespreken we de verschillen tussen nostalgie, melancholie en retro. Nostalgie gaat om een constructie nu van een verleden toen, en daarmee heeft nostalgie altijd een mythisch aspect. We bespreken verschillende voorbeelden van nostalgie en bediscussiëren of nostalgie voor alle leeftijdsgroepen gelijk werkt. Een belangrijke invloed is digitalisering. Dit zorgt ervoor dat allerlei archieven beter ontsloten zijn, maar digitalisering doet ons ook terugverlangen naar een simpelere tijd. Om meer inzicht te krijgen interviewden we Han Peekel, voorzitter van de Stichting Mediageheugen en voor dertigers nostalgische held van het televisieprogramma Wordt Vervolgd. Hij verklaart de zucht naar nostalgie vanuit onzekerheid over de toekomst. Het verleden staat vast en is gedeeld en biedt dus gemeenschappelijke houvast. Hij vertelt over hoe retroprogramma’s werken en hekelt het eenvoudig overnemen van een oud concept als Wie Van De Drie. In de wetenschap duidt het ontstaan van disciplines als memory studies en heritage studies op een groeiende interesse in nostalgie. Het boek Television, Memory and Nostalgia is een goed startpunt voor media en nostalgie. TV kent een groot contrast: aan de ene kant is het medium geobsedeerd met allerlei vormen van herinneren, aan de andere kant heeft tv de naam je juist dingen te laten vergeten. We bespreken drie verschillende onderzoeken waarbij nostalgie centraal staat: nostalgie in toerisme, barbershop singing en retromarketing. Aan het eind van de uitzending komen we terug op de beginvraag. Nostalgie werkt als cement van de samenleving. In oude programma’s, nostalgische programma’s of terugverwijzingen naar vroeger manifesteert zich een zoet verlangen naar het verleden. Links bij deze uitzending: Website van de Stichting Mediageheugen. Opening van Wordt Vervolgd uit 1986. Televisie als nostalgisch medium. Boek Holdsworth. Welke rol speelt nostalgie in toerisme? Studie Bandyopadhyay. Waarom zingen conservatieve Amerikaanse mannen zo graag zoete liedjes samen? Studie Nash. Wat is het potentieel van merken uit het verleden? Studie Cattaneo & Guerini.