Aflevering #6 :: Geestkracht

In deze aflevering behandelen we een aantal overkoepelende vragen. Vanwaar de relevantie van zuiver kwalitatieve aspecten van het leven? Waarmee staan ze in contrast en wat is er nou zo revolutionair aan? Wat is de onderliggende relatie tussen de kwalitatieve aspecten van het leven? En: wat is het praktische nut van de nieuwe invalshoeken? De relevantie, revolutie en onderliggende relatie van de kwalitatieve aspecten van het leven laten zich vatten in één woord: geestkracht. Verlangen, verbondenheid en wilskracht zijn alle drie uitingen van geestkracht en brengen een permanente revolutie teweeg: ze doorbreken telkens onze automatismen en maken ons gevoelig voor betere vormen van (samen)leven. :: Relevantie Het is in het verleden mogelijk gebleken om op grote schaal ethisch verlangen, onderlinge verbondenheid en wilskracht aan te wakkeren en levend te houden. Dan moet het óók op kleine schaal kunnen, in ons eigen leven en in onze omgeving. De moeilijkheid is dat veel mensen het gevoel hebben dat we in de ijzeren greep van de wet van oorzaak en gevolg leven. Bijvoorbeeld omdat we denken dat uiteindelijk alles herleidbaar is tot stofjes en wetmatigheden. Het is dus nuttig, relevant en nodig om wetmatigheden ter discussie te stellen. En is er een wereld te winnen als we de zuiver kwalitatieve aspecten van het leven zouden herontdekken en herwaarderen, in ons leven en in beleid. :: Revolutionaire gevolgen Daarom gaan we in de eerste helft van deze podcast nog eens héél goed na wanneer en hoe we geestkracht vinden in ons leven. We doen dit aan de hand van concrete beelden. In de kern is het antwoord op deze vraag: we vinden geestkracht op doorleefde momenten, als we de aandacht afwenden van de uitingsvorm van ons handelen en richten op de betekenis ervan. Hierbij zullen we ingaan op de ontdekking van de natuurkundige Niels Bohr dat complementariteit een fundamenteel kenmerk van de natuur blijkt te zijn. Vervolgens zullen we ontdekken dat er een opvallende parallel bestaat met de werking van de psyche, zoals beschreven door de psycholoog William James. En dan duikt er nota bene nóg een frappante parallel op, en wel in de kenschets van een écht gewilde handeling van de filosoof Ludwig Wittgenstein. Op grond van deze parallellen leren we begrijpen dat het niet overdreven is om te stellen dat wat Bohr, James en Wittgenstein proberen te tonen, ronduit revolutionair is. :: Toepassing in de praktijk Complementariteit van geestelijk begrijpen en cognitief begrijpen is een essentieel kenmerk van de natuur en van de psyche, maar nog niet van onze levenswijsheid en van ons onderzoek en beleid. In de tweede helft behandelen we daarom een aantal praktijkvoorbeelden over de toepassing van een complementaire aanpak met kwantitatieve én kwalitatieve methoden in onderzoek en beleid. :: Algemene informatie over de podcastserie :: De kernvraag van de serie is: hoe ervaren mensen kwaliteit van leven? Hoe kunnen we onze ervaring van kwaliteit van leven het beste omschrijven, zodat we ervan kunnen leren? Je hoort vaak de claim dat je kwaliteit van leven kunt meten. Is dat wel zo? :: Deze serie verkent nieuwe ideeën over kwaliteit van leven die méér recht doen aan onze ervaringen. Focus op kwaliteitsbeleving laat ons anders kijken en kiezen. In ons leven én in beleid. :: De afleveringen uit deze serie zijn ook onafhankelijk van elkaar te beluisteren. :: Een versie van deze podcast met verhelderende slides is te vinden op Youtube. :: Auteur: Paul Schenderling