Aflevering Aflevering 7 - Schizofrenie Deel 3 (Gesprekstechniek)

Hoe maken we contact met iemand met schizofrenie? Hoe beginnen we een gesprek met iemand die een totaal andere betekenisgeving heeft dan wij? Zoals dat vaak benoemd wordt als: ontbrekend ziektebesef. Die onze goedbedoelde adviezen niet begrijpt en zelfs gevaarlijk vindt. En hoe houden we dat contact? Ons medische model denken (‘wat is er aan de hand en hoe kan ik je helpen’) werkt vaak niet. We moeten echt gaan om-denken en ons verplaatsen in de bijzondere werelds van de patiënt. En dat is bepaald niet eenvoudig! We hebben het over reflectief luisteren zoals beschreven door prof. Xavier Amador in zijn boek: “ I’m not sick and don’t need help”. Over de Colombo houding: schijnbaar naïef maar oplettend geïnteresseerd. Wil niet te snel tot conclusies komen maar luister eerst. Welke uitspraken kan je beter vermijden in dit gesprek? ‘U bent in de war’ of ‘Uw realiteit klopt niet’ moet vermeden worden. ‘Ik maak mij zorgen’ is ook niet handig. Hertzelfde voor ‘Hoort U stemmen?’. Bezie de door de cliënt genoemde klachten zakelijk en wacht even met te veel begrip. De dokter heeft geen mening over de realiteit maar kennis over een door stress ontregeld hoofd. Wacht met jouw conclusie maar luister! Wees een onderzoekende rechercheur en niet een alwetende dokter. Dus neem de tijd bij de eerste gesprekken bij iemand met schizofrenie. Ook al heb jij je medische conclusie al klaar. Durf samen met de cliënt te twijfelen over wat er aan de hand is. Dat er misschien meerdere verklaringen van de vreemde verschijnselen kunnen zijn. En ondertussen focus je op de psychische consequenties van deze vervreemde realiteit. Voortdurend alert moeten zijn, piekeren, stress, slecht slapen, concentratie, geheugenproblemen, uiteindelijk slecht maatschappelijk functioneren en zelfs isolatie van de maatschappij. Ben een belangenbehartiger van de client en blijf naast hem staan. Verstrik je niet in wat de realiteit is; je raakt je client kwijt! Jouw doel is de client aan je te binden, zijn lijden te verlichten en hem te helpen uit zijn isolement te komen. Je snapt dat de eerder besproken kennis over wat een client met schizofrenie meemaakt (fenomenologie) enorm helpt de client te begrijpen in zijn beschrijving van zijn wereld. Gebruik de techniek ‘normalisatie’. Alternatieve verklaringsmodellen bij schizofrenie kunnen zijn: hypergevoelig zijn, een zeer associatief en bijzonder denker zijn, een posttraumatische stress stoornis hebben of burn-out. Dat sluit veel meer aan bij de belevingen van iemand met schizofrenie. En kloppen ook. En maken uiteindelijk de brug naar jouw behandeling: de stress verlagen. Leestip: In Gesprek met Psychose deel 1 Jules Tielens JULES KLEEDT UIT Presentatie: JULES TIELENS, met tafeldames Lieke & Pip Meer informatie en boekingen: www.juleskleedtuit.nl