Aflevering Waarom Een Bankentaks Nodig Is

De grootbanken maken vandaag recordwinsten. Dit jaar zullen ze afkloppen op 7 miljard euro. De grootste winsten sinds de bankencrisis. En toch zie je daar niets van op je spaarrekening of aan je spaarrente. Wie gaan we dan laten betalen: de banken met hun recordwinst of de kleine spaarder? Voor ons is de keuze duidelijk: banken moeten eerlijk bijdragen, met een bankentaks. SHOWNOTES 1. De grootbanken zijn op weg om dit jaar meer dan 7 miljard euro nettowinst te maken. Hun winst is met meer dan 20% gestegen. - De banken BNP Paribas Fortis, KBC , Belfius en ING België geven gezamenlijk aan in de eerste helft van 2023 4,3 miljard euro nettowinst te hebben gemaakt.  Indien de trend zich doorzet, en de verdeling van de winst het patroon van 2022 volgt, zullen de grootbanken een gezamenlijke winst van meer dan 7 miljard neerzetten. De grootste winsten sinds de bankencrisis. 2. Terwijl je op een Belgische spaarrekening een halve euro spaarrente krijgt per 100 euro, krijgt een gemiddelde spaarder in Europa anderhalve euro rente.  - Deze statistiek is gebaseerd op de ECB dataset deposits redeemable at notice up to three months. Voor de Eurozone bedraagt de uitbetaalde rente in augustus 2023 (laatst beschikbare data) 1,51% (ECB data warehouse), voor België bedraagt dit cijfer 0,55% (ECB data warehouse) 3. Als de bank jouw 100 euro spaargeld bij de Europese Centrale Bank of ECB parkeert, krijgt ze daar 4 euro rente voor.  - Op 14 september verhoogde de Europese Centrale Bank of ECB voor de tiende keer op rij de rente: de marginale beleningsrente werd verhoogd naar 4,5%, de basisherfinancieringsrente naar 4,75% en de depositorente naar 4% (zie Social Europe voor een toelichting van de effecten van de depositofaciliteit: een massieve subsidie aan de financiële sector) 4. Spanje en de VS geven het goede voorbeeld met een bankentaks - Spanje heft een tijdelijke heffing van 4,8% op het deel van de netto renteopbrengsten en de netto commissielonen dat boven de 800 miljoen euro ligt, vanuit de redenering dat vnl. grote financiële instellingen op een significante en onredelijke manier hebben geprofiteerd van de inflatieschok en het resulterende monetaire beleid. De belasting zou in 2023 1,5 miljard opleveren en 3 miljard in 2024. (E&Y; Reuters) - Met de Inflation Reduction Act van 2022 werd door de Amerikaanse regering een belasting van 1% op de inkoop van eigen aandelen ingevoerd. In zijn State of the Union van 2023 riep Biden het Amerikaanse Congres op om deze belasting naar 4% te verhogen, een voorstel dat vervolgens in de Senaat werd ingediend. De bedoeling is om het voor bedrijven niet langer fiscaal voordeliger te maken om eigen aandelen in te kopen in vergelijking met het uitkeren van dividenden. Budgettaire ramingen schatten dat hiermee $256 miljard op een periode van 10 jaar zou worden opgehaald (Zie dit artikel van ITEP voor een beschrijving van de ratio achter de maatregel) 5. De bankencrisis heeft de overheid en de belastingbetaler 15 miljard euro gekost - evenveel als Vlaanderen elk jaar aan onderwijs uitgeeft  - Het gaat om de som die de overheid rechtstreeks heeft gebruikt om de financiële sector en de Eurozone te ondersteunen, min de vergoedingen die het daarvoor kreeg (zoals waarborgpremies):  "In totaal heeft de Belgische staat tussen oktober 2008 en mei 2013 31,1 miljard euro uitgegeven om de financiële sector en de eurozone te ondersteunen', luidde het gisteren bij de voorstelling van het 170ste blunderboek van het Rekenhof. 'De Belgische staat heeft als tegenprestatie voor die maatregelen in totaal 16,2 miljard euro ontvangen.' Het eindresultaat op 31 mei 2013 komt dus uit op een verlies van 14,74 miljard euro." (De Tijd) - In 2022 werd door de Vlaamse overheid 14,7 miljard euro uitgegeven aan onderwijs (Onderwijsbegroting).