Aflevering 18. De Waalkerk (Waalstraat 9)

Route naar locatie 19 Je loopt de Waalstraat uit; rechts, achter de garagedeur tussen de huisnummers 7 en 5 bevond zich tot 1937 een noodsynagoge, die overbodig werd bij de opening van de synagoge-Lekstraat. Je bereikt de Amstelkade en gaat rechtsaf. Vervolgens sla je de eerste zijstraat in, de Reggestraat. Links in de Reggestraat zat in de laatste maanden van de oorlog een deel van de leiding ondergedoken van de verzetskrant Trouw. --- Stem: Job Cohen Productie: Freek Schröder Afbeelding: Stadsarchief Amsterdam (7-03-1972) --- Transcript 'De Waalkerk' Dominee van de Waalkerkgemeente was in de bezettingstijd P.G. Kunst, die algemeen als ‘goed’ bekend stond. Een ouderling van de gemeente, Henk Dienske, leidde een van de groepen die later samengingen in de Landelijke Organisatie voor hulp aan onderduikers/Landelijke Knokploegen, afgekort LO/LKP. Hij stond aan het hoofd van de LO/LKP van Noord-Holland en Amsterdam. Dienske woonde met zijn gezin aan de Dintelstraat, maar koos een schuiladres aan de Waalstraat, hij werd ‘de meneer uit de Waalstraat’. De meneer uit de Waalstraat had regelmatig contact met ‘Bolhoed’, Gerrit van der Veen. Dienske was zeer actief, hij fietste met tassen vol distributiebonnen en ander bezwarend materiaal door Amsterdam. 20 april 1944 werd hij gearresteerd, door toedoen van een verraadster die voor de SD werkte. Dienske hoorde tot de gevangenen die Gerrit van der Veen in de nacht van 29 op 30 april 1944 uit het Huis van Bewaring had willen bevrijden – de bevrijdingspoging die voor Van der Veen fataal afliep. Dienske heeft later gevangen gezeten in Vught. In een afscheidsbriefje op sigarettenpapier schreef hij: ‘Nederland zàl herrijzen’. Het briefje werd door een bewaker het kamp uitgesmokkeld. Dienske kwam om tijdens dwangarbeid in het concentratiekamp Neuengamme, februari 1945. Dominee Kunst bezorgde zijn gemeente enkele keren een verrassing. In 1944-1945 beleefde Amsterdam de afschuwelijke hongerwinter. Aan alles was gebrek: voedsel, kleding, brandstof, elektriciteit. Toch ontvingen alle gezinnen in de gemeente een kerstpakketje. Op oudejaarsavond 1944 predikte dominee Kunst over het boek Openbaringen (6:8): ‘En ik zag, en zie, een vaal paard, en die daarop zat, diens naam was de Dood, en het dodenrijk volgde hem; en hun werd macht gegeven over het vierde deel der aarde om te doden, met het zwaard, met de zwarte dood en door de wilde dieren der aarde’. Het maakte diepe indruk dat gedurende de hele dienst in de – naar buiten zorgvuldig afgeschermde – kerk het elektrische licht brandde. De benodigde stroom was clandestien afgetapt.