Aflevering 15. De Revue-Artieste Henriëtte (‘Heintje’) Davids (Scheldeplein 8)

Route naar locatie 16 Je gaat rechtsaf, de Scheldestraat in en blijft die volgen tot je de Churchilllaan, voorheen de Noorder Amstellaan, bereikt. Je steekt over naar het middenplantsoen en gaat rechtsaf; Je passeert het standbeeld van Mahatma Gandhi. --- Stem: Job Cohen Productie: Freek Schröder Afbeelding: Joods Monument --- Transcript 'De revue-artieste Henriëtte (‘Heintje’) Davids' Op bevel van de Duitsers werd ook in het culturele leven een scheiding tussen Joden en niet-Joden aangebracht. Er kwamen o.a. Joodse orkesten en amusementsgezelschappen. De destijds beroemde revue-artiest Heintje Davids trad op in de Joodse Schouwburg, voorheen de Hollandse Schouwburg, aan de Plantage Middenlaan 24. Deze was uitsluitend toegankelijk voor Joods publiek. Met ingang van 30 juni 1942 werd het Joden verboden om de tram te nemen; bovendien moesten ze ’s avonds om acht uur binnen zijn. Toch waren er nog middagvoorstellingen in de Joodse Schouwburg: matinees. Heintje was dus ‘genoodzaakt iedere dag te voet van en naar het theater te gaan. ‘Maar alles went’, vertelde Heintje later, ‘Nog beseften wij niet, dat het de Duitsers om onze totale vernietiging te doen was’. Op een dag in juli 1942 kwam de hoge Duitse functionaris F.H. aus der Fünten persoonlijk een einde maken aan de voorstellingen in de Joodse Schouwburg. De Schouwburg werd het doorgangshuis voor de uit Amsterdam te deporteren Joodse bevolking. Tegenwoordig is de ‘Hollandsche Schouwburg’ een gedenkplaats met een expositie over het verleden van deze plek. Heintje Davids werd medewerkster van de Joodse Raad, maar ze had weinig vertrouwen in de beschermende kracht die van het stempel van de Raad uitging. Heintje wist uit Amsterdam weg te komen. Ze verbleef op een aantal tijdelijke onderduikadressen (boerderijen); tenslotte kreeg ze een vaste schuilplaats aangeboden. In het Pathologisch Instituut van de Universiteit van Utrecht. Een afdeling van dit instituut deed dienst als lijkenhuis. ‘Als er gevaar dreigde’, vertelde Heintje in haar boek Mijn Levenslied (1948), ‘zouden mijn man en ik “voor lijk” doorgaan en met een label aan onze teen tussen de “andere” stoffelijke resten gaan liggen’. Als enige van haar familie overleefde Heintje Davids de bezettingstijd. Ze woonde opnieuw in de Rivierenbuurt, nu in de Deltastraat, vlak achter de Wolkenkrabber. Het leven in de buurt vond Heintje ‘heerlijk, vooral ’s zomers. Het is net een dorp, maar niet zo bekrompen. Iedereen kent iedereen. En iedereen kent Heintje’.