Aflevering 8. Anne Frank (Merwedeplein 37-2)

Route naar locatie 9 Vanaf het woonhuis van Anne Frank keer je terug naar de hoek Merwedeplein/Waalstraat. Je gaat dan rechtsaf. Voorbij het plantsoen ga je linksaf de Jekerstraat in, die je volgt op het rechter trottoir. In de Jekerstraat woonde in 1943 op nummer 46-2, Ans van Dijk. --- Stem: Job Cohen Productie: Freek Schröder Afbeelding: Anne Frank Stichting (rechts is Anne Frank, 1936) --- Transcript 'Anne Frank' Anne Frank, in 1929 geboren te Frankfurt am Main en in maart 1945 gestorven in het concentratiekamp Bergen-Belsen, woonde hier met haar vader Otto, moeder Edith en haar oudere zusje Margot. 12 juni 1942 kreeg ze voor haar dertiende verjaardag een dagboek cadeau. Haar aantekeningen hierin namen al gauw de vorm aan van brieven aan ‘Kitty’. Het dagboek van Anne werd na de oorlog door Otto Frank gepubliceerd. De familie Frank was van Duits-joodse afkomst. Otto Frank week in 1933, nadat Hitler aan de macht kwam, naar Nederland uit. In Amsterdam trof hij voorbereidingen voor een nieuw bestaan. Vervolgens liet hij zijn gezin overkomen. Anne arriveerde het laatst; ze had een tijd gelogeerd bij haar grootmoeder in Aken. Na het begin van de Duitse bezetting probeerden de Franks zo veel mogelijk het oude leven voort te zetten. Ze schikten zich naar de anti-Joodse maatregelen, die stapsgewijs werden ingevoerd. Op 20 juni 1942 somde Anne een aantal van die maatregelen op in haar dagboek: ‘Joden moeten een Jodenster dragen. Joden moeten hun fiets afgeven. Joden mogen niet meer in auto’s rijden. Joden mogen alleen van drie tot vijf uur boodschappen doen en alleen in Joodse winkels, waar ‘Joodslokaal’ op staat’. Het breekpunt kwam voor de familie Frank op 5 juli 1942, toen Margot een oproep ontving voor de arbeidsinzet in Duitsland. De volgende dag dook de familie onder in het Achterhuis op de Prinsengracht 263. Op het Merwedeplein staat sinds 2005 een standbeeld van Anne. In 1994 had kunstenaar Jet Schepp het beeld al gemaakt. Dit beeld is toen echter niet in Amsterdam geplaatst maar in Purmerend. Door een handtekeningenactie van boekhandel Jimmink, gevestigd vlakbij het Merwedeplein, is er een grotere versie van het beeld gemaakt dat op het plein is geplaatst. Margot werd door Miep Gies naar het onderduikadres gebracht. Ze gingen met de fiets. Een riskante onderneming, want Joden mochten niet meer fietsen. Margot had de ster van haar kleding verwijderd. De overige drie gezinsleden gingen lopend naar de Prinsengracht. Niet met de tram; die was voor Joden verboden. De kleding die ze dachten nodig te hebben trokken ze aan, in lagen over elkaar. Verder namen ze weinig mee. Met koffers zouden ze teveel opvallen. Miep Gies was er bij toen het gezin zich in de schuilplaats installeerde. Zij kon zich ‘nauwelijks voorstellen wat ze voelden nu ze afstand hadden gedaan van alles wat ze op de wereld bezaten: hun huis, het verzamelde bezit van een mensenleven, Anne’s poes Moortje. Souvenirs van het verleden. En vrienden. (…) Ik liet hen maar gauw alleen’.