Aflevering De Eerste Deugd: Gematigdheid

Goed versus kwaad is gematigdheid versus gulzigheid. Verreweg mijn grootse zonde. Ik moet bij mezelf regels inprenten om niet over de schreef te gaan. Geen koffie meer na de lunch, geen stroopwafels in de keukenkast en als er een boek in huis komt, moet er ook weer een uit. Oh! Het liefst zou ik alle boeken die mijn blikveld kruisen willen lezen. Ook voor deze serie las ik te veel boeken. Toen na een halve meter aan deugdelijke bladzijden het me een uitstekend idee leek aan het werk ‘Eating and drinking’ ( een vingerwijzing om op Epicurische wijze de Engelse eetgewoonten tegemoet te treden) te beginnen, wist ik dat de balans zoek was en het tijd werd om te beginnen. De mens is een gulzig dier. Volgens velen zelfs het enig gulzige dier dat op deze aardkloot rondloopt. Een species dat, zoals kerkvader Augustinus het omschrijft ‘innerlijk verscheurd is, een slagveld! Geroepen om God te zoeken, maar in plaats daarvan altijd maar geneigd is zichzelf als maat te nemen’. God zoeken, zo zegt Augustinus volgens de platoonse gedachtegang, is gestalte geven aan het Goede, Ware en Schone. Als in: afstemmen op Gods frequentie waarvan de Schepping doordrongen is. Het klinkt zo vanzelfsprekend, maar de mens heeft het er maar wat moeilijk mee. “Neem het paradijs”, zegt jezuïet Bastiaan van Rooijen in de podcast, “Een perfecte plek, alles wat je hartje begeert is aanwezig. Daar zou je gelukkig moeten zijn. En dan komt er een slang aan kruipen en lispelt: er is één ding dat jullie niet mogen!”. Rabbijn Tamarah Benima zegt vervolgens: “Alles waar je niet goed over hebt nagedacht, dat wordt in het jodendom afgewezen. Waar loop je achteraan? Waar laat je je door misleiden? Dat zijn heel vaak dingen die ons kortstondig prikkelen.. Een overmatige behoefte aan seks, luxe, aanzien.” We voelen het in al onze vezels: ‘Wat ik verlang te doen, het goede, laat ik na; wat ik wil vermijden, het kwade, dat doe ik. (Romeinen 7:19)’. Het niet onderzochte leven is geen leven vindt Plato. Dat begint ermee je driften onder controle te houden anders kom je niet verder in het leven. Maar, zo zegt Arnon Grunberg: “Alleen maar gematigd zijn betekent ook een vorm van dood zijn”. Hoe vinden we de gulden middenweg tussen een aangenaam en werkbaar leven? In deze podcast over de eerste deugd gaan we al wandelend op zoek. Dwars door door het paradijs, het hof van Epicurus en natuurlijk het tuintje in ons hart.