Aflevering (Alweer) Brexit

1. Wat is het Noorse en Zwitserse model precies? Noorwegen, en ook Liechtenstein en IJsland, zijn lid van de zogenoemde Europese Economische Ruimte. Dat betekent vrij verkeer van goederen, personen en diensten, meebetalen aan de EU, maar geen stemrecht en niet in de douane-unie. Zwitserland zit niet in de Europese Economische Ruimte, maar wel in Schengen. De toegang tot de EU-markt is geringer dan in het Noorse model. Zwitserland onderhandelde er zes jaar met de EU over en de deal bestaat uit honderden aparte verdragjes, die steeds worden bijgesteld.2. Waarom willen Noorwegen en Zwitserland deze modellen? Omdat ze geen lid wilden worden van de EU zo simpel is het. In Noorwegen stemde de bevolking in enkele referenda tegen het lidmaatschap, vooral om de eigen soevereiniteit te waarborgen. Zwitserland is traditioneel gepassioneerd neutraal en wil nergens bij horen, maar is omringd door EU-lidstaten en koos dus uit pragmatische overwegingen voor samenwerking.3. Als het VK voor deze modellen gaat, is er dan nog steeds een open grens? Noorwegen, Zwitserland, Liechtenstein en IJsland zijn alle vier Schengenlanden, dus voor de meeste Europeanen zijn het feitelijk open grenzen. Het VK is geen lid van Schengen, maar zou in zon constructie moeilijk onder het vrije vervoer van mensen en goederen uit kunnen.4. Betekenen deze modellen feitelijk: lid van de EU, wel betalen maar geen stemrecht? Zo voelt het wel, en dat is waarom Brexiteer Boris Johnson zegt dat het VK dan wordt gereduceerd tot een kolonie van de EU. De harde kern van de Brexiteers vindt het dus allemaal niets.5. Wat zouden de voordelen zijn van het VK van zon model? Een redelijk mens zou zeggen: doe nou maar, want formeel stappen jullie uit de EU, je hoeft niet naar de Brusselse pijpen te dansen en je houdt wel de voordelen. Maar ja, wie momenteel onder de Britten de stem van de redelijk weet te ontwaren, mag zijn vinger opsteken. Dank, Ruben Schermers. In De Wereld volgens Hammelburg beantwoord ik elke zaterdag vijf vragen over een internationaal thema. Hebt u een onderwerp, stuur dan een tweet naar @BNR of mail naar onlineredactie@bnr.nl. See omnystudio.com/listener for privacy information.