Aflevering Hoofdofficier Hillenaar: ‘Het Om Doet Méér Dan Alleen Maar Een Straf Eisen’

In het interview programma ‘De Verdieping’ ontvangt Ruud de Boer de Hoofdofficier van Justitie in Rotterdam, Hugo Hillenaar. Hij heeft stad en regio zien veranderen. “Ondanks dat de Veiligheidsindex laat zien dat er in 20 jaar echt wel positieve ontwikkelingen te zien zijn, zie ik ook dat er een forse verharding plaatsvindt. “Het geweld wordt steeds grover. Vuurwapengeweld, messengeweld onder de jeugd. Ik maak me daar oprecht zorgen over”. Hij maakt samen met burgemeester Aboutaleb en politiechef Westerbeke onderdeel uit van de zogeheten ‘driehoek’, een orgaan dat regelmatig bij elkaar komt voor handhaving, opsporing en veiligheid in de stad en omliggende regio. Namen en begrippen die regelmatig in het nieuws komen, ook niet altijd positief. “Neem de gerechtelijke dwalingen rond de Schiedammer Parkmoord. Dat deed ons enorm veel. De officieren die die zaak gedaan hadden, dachten: hoe kan dit gebeuren? Wat heb ik fout gedaan? We waren echt wel een beetje in verwarring. En ook defensief. Uiteindelijk ontstond de reflectie dat er een aantal waarborgen moest ontstaan om er voor te zorgen dat zoiets nooit meer kan gebeuren”. Waar de meeste jongens van 16 dromen over het worden van een voetballer of piloot, wist Hugo het op die leeftijd zeker: ik word officier van Justitie. Ingegeven doordat hij als 16-jarige drie dagen mocht meelopen met een officier van Justitie. Dat had zijn vader, die burgemeester was, geregeld. Het pad leek door die ervaring geëffend. Toch begon Hillenaar als advocaat: aan de ‘andere kant van de lijn’, dus. “Dat heeft een enorme meerwaarde gehad voor mijn latere werk. Ik kan daardoor invoelen hoe het is voor een verdachte. Sowieso ga ik nog steeds vaak de straat op om die voeling met de maatschappij te houden”. Net zoals bij de politie, heeft ook het Openbaar Ministerie te maken met een personeelstekort. Op de vraag of het soms ‘piept en kraakt’ kan Hillenaar alleen maar bevestigend antwoorden. “Gelukkig is er meer geld vanuit het Rijk beschikbaar gesteld. Maar ik zie wel graag continuïteit in die financiën. Dat is in het verleden niet altijd goed gegaan. Maar nu er geld is, ben je er nog niet. Je hebt dan niet onmiddellijk mensen. Die moeten opgeleid worden. We hebben nu vacatures voor officieren van Justitie. Als ik nu zie hoe hard er gewerkt wordt op mijn parket, ben ik soms bang dat ik een te groot beroep doe op hun immense loyaliteit. Die is enorm groot. Dat zag je bijvoorbeeld bij de avondklokrellen. De werkdruk is enorm. Soms voel ik me daar als werkgever wel schuldig over. Is het nog in balans?”. Een belangrijk onderdeel van Politie en OM is het bestrijden van drugshandel in de Rotterdamse haven. Waarvan sommigen zeggen dat dat dweilen met de kraan open is. Hillenaar staat daar positiever in. Uit een onlangs verschenen rapport is gebleken dat we toch 50 tot 60 procent van de ingevoerde cocaïne in beslag nemen. En dat is ten opzichte van eerder onderzoek (20 procent) fors meer. Dat doet de criminele organisaties pijn”. Vaak valt het woord ‘Narcostaat’ als we het over Nederland hebben. Het Duitse blad ‘Der Spiegel’ is niet mals voor Nederland in een artikel met de ronkende kop ‘Käse, Koks (cocaine) und Killer’. Hillenaar vindt het vergelijken van Nederland met een Narcostaat echt een brug te ver. “Dat moeten we onmiddellijk naast ons neerleggen. Neemt niet weg dat we wél een probleem hebben. Het vuurwapengeweld in de stad en daarbuiten is vaak drugsgerelateerd. De uithalersproblematiek: dat gaat over jongeren uit ónze wijken”. Net als burgemeester Aboutaleb en politiechef Westerbeke, doet hoofdofficier Hillenaar óók een beroep op de ‘andere kant’ van de keten: de gebruiker. “Het gebruiken van cocaïne is bijna genormaliseerd. Jongens: snap nou dat als je dat lijntje gebruikt, dat je gewoon echt een infrastructuur van geweld, van liquidaties, van corruptie en noem maar op, in stand houdt. Neem je verantwoordelijkheid”. Het OM doet meer dan alleen een straf eisen, zo betoogt Hillenaar. Het OM zoekt de samenwerking op met verschillende instanties. Van preventie tot repressie: we moeten daarvoor de krachten bundelen. Het begint op de scholen. Uitleggen wat risico’s zijn. Het ‘snelle geld’ klinkt aanlokkelijk, maar het is een doodlopende weg: eenmaal in het circuit, kom je er niet meer uit. Je moet héél dicht op die jongeren in de wijken zitten, ze kénnen. Dat móet tot resultaat gaan leiden. Ik ga daarvoor”. Hoofdofficier van Justitie Rotterdam spreekt een uur lang met passie over zijn vak in ‘De Verdieping’.