Aflevering Xl | Is Handel Met Voorwetenschap Een Misdaad Zonder Slachtoffer?

Deze week pleitte James Bond-figuur Joe Lewis 'guilty' toen het Amerikaanse OM hem vroeg of hij schuldig is aan handel met voorwetenschap. De 86-jarige miljardair uit het Verenigd Koninkrijk zou vrienden, romantische partners en privé-piloten tips en leningen hebben verstrekt om het zelf ook te maken op de beurs. Zijn bedrijf mag 50 miljoen dollar afrekenen voor het verhullen van transacties, hijzelf gaat waarschijnlijk een tijdje de gevangenis in. Al is de vraag hoeveel nut dat heeft. Ook in Nederland komt het voor. Deze maand nog beboette het OM een directeur bij Beter Bed en een handelaar bij ABN Amro vanwege het verstrekken van koersgevoelige informatie (in het geval van de directeur) en het handelen met voorwetenschap (in het geval van de handelaar, een familielid.) De AFM windt er geen doekjes om: "Handelen met voorwetenschap is een ernstig misdrijf. Het is dan ook voor iedereen verboden." De boete rond de zaak Beter Bed is een opsteker voor de waakhond, want die zit nog op flinke blaren wegens de door het OM geseponeerde zaak rond handelaren van Nyenburgh vorig jaar. Reden: gebrek aan bewijs. Men moet het dan ook wel flink bont maken voordat handel met voorwetenschap wordt gevonden én bewezen. Dat komt maar zelden voor. Dat doet de vraag rijzen of de handel met voorwetenschap welig tiert, of dat het echt niet zoveel voorkomt. En als het dan voorkomt, wat is dan eigenlijk de geleden schade? Daar zijn academici en toezichthouders het al jaren over eens: het vertrouwen in de markt wordt ondermijnd, de persoon aan de andere kant van de transactie heeft een onjuist plaatje van de markt, wie onrechtmatig informatie deelt die koersgevoelig is bevoordeelt slechts enkelen terwijl de héle markt het zou moeten weten, enzovoort, enzovoort. Maar: wie had er geluk, wie was slimmer dan de markt, wie deed juist iets doms dat goed uitpakte, en wie handelde écht puur en alleen vanwege de voorwetenschap? Handelaren bij Nyenburgh staan erop dat zij Hunter Douglas gewoon kochten omdat dat een slim idee was. En ga die redenering dan maar eens onderuit halen, als OM dat van de AFM een melding krijgt. For the record: dit is geen sneer naar Nyenburgh. Het punt is dat informatie en het gebruik ervan erg snel complex worden. Eerlijkheid is dan ook moeilijk te vangen in een wet. Bezit is een stuk makkelijker. En dus wordt voorwetenschap een zaak over het bezit van informatie die je waarschijnlijk hebt verkregen via je werk of via het werk van iemand die je toevallig hoorde praten. De paradox van handel met voorwetenschap is dan ook dat de prevalentie ervan moeilijk te meten is, moeilijk te bewijzen is, en grotendeels onzichtbaar blijft. Dat doet het argument over het wantrouwen van de markt een beetje teniet, want wantrouwen we écht de prijzen van de magnificent seven? Okay, goed: de midkappers van Nederland? Misschien. En hoe eerlijk zijn financiële markten eigenlijk, want wie gaat er beweren dat marktparticipanten met miljarden achter zich en een paar hele dure data feeds op de handelsterminal niet beter geïnformeerd zijn dan jij en ik? Zo zal handel met voorwetenschap altijd een lastig te bepalen misdrijf blijven, of de elektronische markten zich nou ontwikkelen of niet.  Beursnerd en Beursnerd XL  Iedere werkdag iets na elf uur werpt de Beursnerd in gesprek met presentator Thomas van Zijl een blik op de AEX, waarbij hij of zij de diepgang niet schuwt. Daarnaast is er donderdag om tien voor twaalf een langere beursanalyse. Die neemt Beursnerd XL Jochem Visser voor zijn rekening.  See omnystudio.com/listener for privacy information.