Aflevering Xl | Afm Legt Uit Hoe Goldman In Het Geheim 12% Van Philips Kon Kopen

Goldman Sachs en Morgan Stanley kwamen deze week met de slechtste jaarcijfers in vier jaar. Reden: gebrek aan deals. Deze grote banken leunen minder op leningen dan op het zakelijke bankieren, zoals fusies en overnames en de handelsvloer. Toch zijn aandeelhouders van Philips zeer bekend met één zo'n deal die Goldman deed in het voorgaande jaar. In het geheim bemachtigde Goldman voor de Italiaanse holding Exor net wat meer dan 12% van de aandelen van Philips. Exor zelf had al bijna 3% bemachtigd, maar bleef steken bij 2.96% omdat dat bezit aan de AFM moet worden gemeld zodra 3%, 5% en 10% worden aangetikt. Goldman deed dus de rest. Dat ging op een ingenieuze wijze waar veel discussie over ontstond. Inmiddels is zo ongeveer duidelijk wat er is gebeurd. Goldman heeft waarschijnlijk met call-opties of andere dergelijke derivaten een positieve positie in Philips ingenomen, en de rest van de aandelen geleend en verkocht aan Exor: functioneel shorten dus. Zo ontstond gelijktijdig een negatieve én positieve positie bij Goldman. Voor Exor maakte dat niet uit: de geleende aandelen werden verkocht aan Exor en de daadwerkelijk gekóchte aandelen kreeg het bedrijf ook. Zo behaalde Exor in totaal een belang van 15% in Philips. De AFM kreeg alleen de nettopositie (positief minus negatief) te zien en tikte Goldman naderhand op de vingers. Andere beleggers moeten natuurlijk weten wat grootaandeelhouders doen met hun geld, want anders is de markt niet transparant en functioneert die slechter. Wie op ingenieuze wijze een veel grotere positie aan Exor geeft dan de netto shortpositie van Goldman laat zien, heeft gewoon een grote transactie effectief verborgen of althans kleiner laten lijken. Toch liep het verhaal met een sisser af. In de nieuwsbrief Market Watch van januari legt de AFM uit hoe dat komt. Wat blijkt? Goldman is onder andere een market maker, een firma die effecten koopt en verkoopt en zo prijzen afgeeft aan de markt. Daarmee zorgen market makers voor liquiditeit, terwijl ze er zelf ook een boterham aan verdienen wegens de handel. Dat is bij het Philips-verhaal van Goldman relevant, want volgens artikel 5 lid 46a van de Wet Financieel Toezicht krijgt Goldman Sachs dan een uitzondering voor het melden van de totale positie die Goldman opbouwde in Philips. Vrij vertaald: als jij een grote bank bent met een zogeheten securities lending desk waar aandelen worden uitgeleend aan shorters, en je bent óók nog market maker, dan wordt de meldingsplicht van de AFM ietwat vloeibaar. Aan de ene kant logisch: market makers zouden er gek van worden als ze niet alleen hun nettoposities maar élke positie moesten laten zien. Aan de andere kant blijkt er een geitenpaadje te zijn ontstaan dat markten minder transparant maakt. Even een belletje naar New York en u kan als miljardair via een market maker met een securities lending desk een gigantische transactie doen, in het geheim. Gelukkig zit de AFM niet stil. In dezelfde editie van het magazine schrijft de AFM dat er momenteel systemen worden verbeterd om netto- en brutoposities beter weer te geven. Bovendien komt er in de komende jaren een Europees registratiesysteem, het European Single Access Point. Tot slot gaat de European Securities and Markets Authority de komende jaren data over shortposities dagelijks weergeven. Een plaatje dat past in de langzame ontwikkeling van Europese toezichthouders die steeds inniger samenwerken. See omnystudio.com/listener for privacy information.