Aflevering 235 - De Ondergang Van De Sovjet-Unie: Gorbatsjov Strijkt De Rode Vlag

In 1991 – nu 30 jaar geleden was het plotseling voorbij met de supermacht die het Westen sinds de Tweede Wereldoorlog in de ban hield. Op 25 december werd de vlag van de Sovjet-Unie voor het laatst gestreken boven de reusachtige koepel van het Kremlin. Jaap Jansen en PG Kroeger nemen je mee naar het Moskou van die laatste weken van dat jaar en we komen ook nog in Madrid, Beijing, een buitenhuisje in Frankrijk, een datsja in Belevezha (Oekraïne) en tot slot in Barcelona. Op die plekken werd het eindspel gespeeld waarin Boris Jeltsin wraak nam op de vernederingen die Michael Gorbatsjov hem had aangedaan. Jeltsin liet zijn eigen republiek Rusland ontstaan om als nieuwe wereldmacht op de kaart te zetten. De net van een coup geredde Sovjetleider ging ondertussen onversaagd door en deed net of er niets aan de hand was. Maar in gesprekken met zijn vriend François Mitterrand - tussen diens kippen en geiten in Latche - en met zijn kameraad Felipe González en koning Juan Carlos klaagde hij zijn nood. Hij smeekte alle andere wereldleiders om hulp en vooral geld om zijn nobele plannen voor hervorming en Glasnost te redden. De vlijmscherpe Amerikaanse minister James Baker zei het zo: "Hij is een drenkeling.” In het diepste geheim zorgde Jeltsin voor voldongen feiten. Hij liet de Sovjet-Unie verdampen door een vernuftige politieke zet. Die had direct opvallende steun van de oude heerser in China, Deng Xiaoping! Want die zag scherp hoe nuttig dit voor zijn succes kon zijn. President George HW Bush stuurde daarop zijn rechterhand Baker naar Moskou om bij dat fatale eindspel er zelf bovenop te zitten. Zijn gesprekken met Jeltsin en Gorbatsjov moesten ervoor zorgen dat deze implosie van een wereldmacht niet tot ellende zou leiden. Want wat zou er bijvoorbeeld gebeuren met dat koffertje met de lanceercodes van de Sovjetkernmacht? Gorbatsjov restte weinig meer dan zijn laden op te ruimen en zijn spulletjes van kantoor in het Kremlin mee te nemen. PG vertelt over die tragikomische laatste dagen, maar ook over de paniek van Raïsa Gorbatsjova en haar brieven, die lege kast achter het bureau van haar man, de topgeheime stukken van Stalin die nog in mapjes zaten en Jeltsin die de fles vast opende. 25 december 1991 werd zo een sleutelmoment in de wereldgeschiedenis, of zoals Baker die dagen schreef in zijn strategiememo voor Bush: "Dit is uiteindelijk de echte ineenstorting van het Sovjetrijk. Maar niemand weet waardoor het wordt vervangen. We worden geconfronteerd met grote kansen en even groot gevaar." *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door de Europese Unie en door donaties van luisteraars via de site Vriend van de Show. Sponsoring of adverteren is ook mogelijk. Stuur een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en we nemen contact met u op! *** Hieronder nog meer informatie. Op Apple kun je soms niet alles lezen. De complete tekst en verwijzingen vind je altijd hier *** Verder lezen William Taubman – Gorbatsjov, de man en zijn tijdperk *** Verder kijken Gorbachev Resigns: December 25, 1991 *** Verder luisteren 211 - De ondergang van de Sovjet-Unie: de Coup tegen Gorbatsjov 197 - De ondergang van de Sovjet-Unie: Boris Jeltsin, een tragische held 188 - De ondergang van de Sovjet-Unie: 1991, het jaar waarin Gorbatsjov in de afgrond staart en Poetin gemeenteambtenaar wordt 163 - De ondergang van de Sovjet-Unie: hoe een wereldmacht verdampte 93 - Hoe Gorbatsjov en het Sovjet-imperium ten onder gingen *** Tijdlijn 00:00:00 – Deel 1 00:40:48 – Deel 2 01:24:35 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.